Afgan bayanların Taliban’a bakışları soruldu
Afganistan’da Taliban devrinde dünya kamuoyunun gündemine yerleşen “kadın” konusu, Afgan toplumunda geçim düşüncesi ve eğitim imkanlarının sürmesi üzerinden tartışılmaya devam ederken, toplumun çeşitli yaş kümelerindeki bayanlar yeni periyoda ait farklı görüşler söz edebiliyor.
AA muhabiri, Afganistan’ın başşehri Kabil’de, bayanlara ve kız öğrencilere Taliban devrinin birinci vakit içinderını nasıl değerlendirdiklerini sordu.
Kabil’de Özel Afgan Mersi Hastanesi’nde bayan doğum hekimi olarak vazife yapan Dr. Musemma Destegir, bayanların meskenin geçimine yardımcı olduklarından çalışmaya gereksinim duyduklarını belirterek, Taliban’ın kendilerine ağır biçimde müdahalede bulunmadığını söylemiş oldu.
“KADINLARIN BİRDEN FAZLA, TALİBAN’DAN MEMNUN”
Taliban’ın idareye gelmesi daha sonrası hükümetin bayanlara yönelik tavrını kıymetlendiren Destegir, bayanların çoğunluğunun Taliban hakimiyetinden şad olduğunu savunarak, “Taliban, hekimlere iş başı yapmaları müsaadesi verdi. Bu açıdan bizim hiç bir problemimiz olmadı.” dedi.
Taliban aleyhine yapılan bayan şovlarının gerisinde daha fazlaca ekonomik niçinler bulunduğuna değinen Destegir, “Taliban’a reaksiyon gösteren bayanların birden fazla Afganistan’ın iktisadının berbat olması ötürüsıyla ıstırap arasındaler. Ülke iktisadının bozulması ve maaşlarını alamamaları niçiniyle biroldukca ailede bayan olsun erkek olsun kasvete düştü.” sözlerini kullandı.
Taliban aykırısı şov düzenleyen bayanların bir birçoklarının devlet dairelerinde çalıştıklarına işaret eden Destegir, “Bazıları erkek öğrencilerin okullarında ders veren öğretmenlerdi. Taliban, gerekli düzenlemeler yapılana kadar işe gelmemelerini söylemiş oldu. Genelde bu bayanlar çalışma haklarının elinden alınmasından endişeleniyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“TALİBAN, MAKYAJIMA KARIŞMADI”
AA muhabirinin “Taliban’ın makyajınızla ilgili müdahalesi olmadı mı?” sorusunu Destegir şöyleki cevapladı:
“Hayır, bana bir tenkitte bulunmadılar. Bir şey demediler. Son derece saygılı davrandılar. Günde 7-8 Taliban üyesinin tedavi için geldiği günler oldu. Kimileri ameliyat oldu. Ben doğum hekimiyim. Taliban üyeleri, gebe eşlerini getirdiler. Bayanlar doğum yaptı. Ben artık nasılsam (makyajlı) öyleydim. Bir reaksiyon göstermediler. Teşekkür ettiler. Hatta ben hastane masraflarını ödemezler diye düşünüyordum. Ancak tüm masrafları ödeyip gittiler. Bize son derece âlâ davrandılar. ‘Makyaj yapmayın’ diye bir şey söylemediler.”
Bilhassa Batı kamuoyunda Taliban’ın bayanlara yönelik uygulamalarının geniş reaksiyon uyandırdığının hatırlatılması üzerine Destegir, “Şu an bu bahiste tam bilgi sahibi değilim. Lakin şunu biliyorum ki Taliban söylentilerde olduğu üzere bize müdahale etmiyor. Bayanların reaksiyonu daha epey çalışmak ve konutlarını geçindirmekle ilgili.” tabirlerine yer verdi.
“KADINLARIN ASIL SORUNU, GEÇİM SIKINTISI”
Bayanların asıl sıkıntısının geçim kaygısı olduğunu lisana getiren Destegir, “Eğer bayanlar için gerekli taban oluşturulur, iş ve maaş verilirse sorunun çözüleceğini düşünüyorum.” dedi.
Taliban’ın geldiği birinci günlerde bayanların sokağa çıkmaktan çekindiğini, Taliban üyelerinin müdahale edeceğini düşündüklerini lisana getiren Destegir şunları kaydetti:
“İlk başta kimse eşi olmadan sokağa çıkamadı. Ama ondan sonrasında gördük ki bir müdahale kelam konusu değil. Kimseye niye tek başınıza dışarıdasınız demediler. Hatta şunu söyleyebilirim ki onların (Taliban) gelmesiyle kimi şeyler düzeldi. Artık kimse rüşvet alamıyor. Torpille işe girme periyodu son buldu. Güvenlik hakim oldu. Bu açılardan epeyce âlâ oldu. Taliban’ın kaygısıyla ne rüşvet alabiliyorlar ne de hırsızlık oluyor.”
“KIZLARIN OKUMA VE ÇALIŞMALARINA MÜSAADE VERSİNLER”
Hukuk fakültesi 4’üncü sınıf öğrencisi, 23 yaşındaki Melike ise Taliban idaresinin gelmesi daha sonrasında bayanların durumunun kötüleştiğini belirterek, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“Şu an bayanların durumu uygun değil. Evvelce bayanlar okula ve işe gidebiliyorlardı. Kızların okulları başlamadı, işe müsaade vermiyorlar. Bayanlar bu konularda telaşlı. Durumumuzun uygun olmadığını söyleyebilirim. Beklentimiz, kızların okuma ve çalışmalarına müsaade vermeleri zira bayan ve erkekler eşit haklara sahip.”
“TALİBAN, BAYANLARA HAKLARINI VERMELİ”
Kabil’de lise öğrencisi, 16 yaşındaki Uranga Mayar da Taliban’ın kızların okula gitmeleri ve iş hayatıyla ilgili getirdiği sınırlamalardan şikayetçi.
Taliban’ın gelmesiyle 6. sınıftan daha sonra kızların okula gitmesine müsaade verilmediğini hatırlatan Mayar, “Bizim geleceğimiz muhakkak değil. Bir toplumun tek isteği yalnızca güvenlik değildir. Biz Taliban’dan okula gitmeyi ve çalışmayı istiyoruz. Kimi bayanlar var ki konutta tek çalışan olarak konuta ekmek getirirdi, artık onlar çalışamıyor.” dedi.
Mayar, Taliban idaresinden talepleriyle ilgili şunları kaydetti:
“Bizim Taliban’dan beklentimiz eğitim ve çalışmaya müsaade vermesi, eğitim ve iktisat alanında gelişmeler sağlaması ve bayanlara haklarını vermesi.”
“TALİBAN’DAN KÖTÜLÜK GÖRMEDİK, KÂFİ Kİ SAVAŞ OLMASIN”
Verdek kentine bağlı Çek ilçesinde yaşayan 18 yaşındaki Sayda ise bölgelerinin uzun vakittir Taliban denetiminde olduğunu ve rastgele bir meseleyle karşılaşmadıklarını söylemiş oldu.
Sayda, “Biz Taliban’dan mutluyuz. esasen evvelce de biz onların hakim olduğu bölgede yaşıyorduk. Bizce hiç bir meşakkati yok.” dedi.
Kendi bölgelerinde Taliban’ın kızların okumalarına müsaade vermediğini belirten Sayda, bu niçinle 3. sınıfa kadar okuyabildiğini tabir etti.
“Taliban’dan beklentiniz nedir?” sorusunu Sayda, “Özel bir beklentim yok. Biz onlardan bir kötülük görmedik. Bizim isteğimiz ülkemizde savaş olmasın, diğer bir beklentimiz yok.” dedi.
Afganistan’da Taliban devrinde dünya kamuoyunun gündemine yerleşen “kadın” konusu, Afgan toplumunda geçim düşüncesi ve eğitim imkanlarının sürmesi üzerinden tartışılmaya devam ederken, toplumun çeşitli yaş kümelerindeki bayanlar yeni periyoda ait farklı görüşler söz edebiliyor.
AA muhabiri, Afganistan’ın başşehri Kabil’de, bayanlara ve kız öğrencilere Taliban devrinin birinci vakit içinderını nasıl değerlendirdiklerini sordu.
Kabil’de Özel Afgan Mersi Hastanesi’nde bayan doğum hekimi olarak vazife yapan Dr. Musemma Destegir, bayanların meskenin geçimine yardımcı olduklarından çalışmaya gereksinim duyduklarını belirterek, Taliban’ın kendilerine ağır biçimde müdahalede bulunmadığını söylemiş oldu.
“KADINLARIN BİRDEN FAZLA, TALİBAN’DAN MEMNUN”
Taliban’ın idareye gelmesi daha sonrası hükümetin bayanlara yönelik tavrını kıymetlendiren Destegir, bayanların çoğunluğunun Taliban hakimiyetinden şad olduğunu savunarak, “Taliban, hekimlere iş başı yapmaları müsaadesi verdi. Bu açıdan bizim hiç bir problemimiz olmadı.” dedi.
Taliban aleyhine yapılan bayan şovlarının gerisinde daha fazlaca ekonomik niçinler bulunduğuna değinen Destegir, “Taliban’a reaksiyon gösteren bayanların birden fazla Afganistan’ın iktisadının berbat olması ötürüsıyla ıstırap arasındaler. Ülke iktisadının bozulması ve maaşlarını alamamaları niçiniyle biroldukca ailede bayan olsun erkek olsun kasvete düştü.” sözlerini kullandı.
Taliban aykırısı şov düzenleyen bayanların bir birçoklarının devlet dairelerinde çalıştıklarına işaret eden Destegir, “Bazıları erkek öğrencilerin okullarında ders veren öğretmenlerdi. Taliban, gerekli düzenlemeler yapılana kadar işe gelmemelerini söylemiş oldu. Genelde bu bayanlar çalışma haklarının elinden alınmasından endişeleniyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“TALİBAN, MAKYAJIMA KARIŞMADI”
AA muhabirinin “Taliban’ın makyajınızla ilgili müdahalesi olmadı mı?” sorusunu Destegir şöyleki cevapladı:
“Hayır, bana bir tenkitte bulunmadılar. Bir şey demediler. Son derece saygılı davrandılar. Günde 7-8 Taliban üyesinin tedavi için geldiği günler oldu. Kimileri ameliyat oldu. Ben doğum hekimiyim. Taliban üyeleri, gebe eşlerini getirdiler. Bayanlar doğum yaptı. Ben artık nasılsam (makyajlı) öyleydim. Bir reaksiyon göstermediler. Teşekkür ettiler. Hatta ben hastane masraflarını ödemezler diye düşünüyordum. Ancak tüm masrafları ödeyip gittiler. Bize son derece âlâ davrandılar. ‘Makyaj yapmayın’ diye bir şey söylemediler.”
Bilhassa Batı kamuoyunda Taliban’ın bayanlara yönelik uygulamalarının geniş reaksiyon uyandırdığının hatırlatılması üzerine Destegir, “Şu an bu bahiste tam bilgi sahibi değilim. Lakin şunu biliyorum ki Taliban söylentilerde olduğu üzere bize müdahale etmiyor. Bayanların reaksiyonu daha epey çalışmak ve konutlarını geçindirmekle ilgili.” tabirlerine yer verdi.
“KADINLARIN ASIL SORUNU, GEÇİM SIKINTISI”
Bayanların asıl sıkıntısının geçim kaygısı olduğunu lisana getiren Destegir, “Eğer bayanlar için gerekli taban oluşturulur, iş ve maaş verilirse sorunun çözüleceğini düşünüyorum.” dedi.
Taliban’ın geldiği birinci günlerde bayanların sokağa çıkmaktan çekindiğini, Taliban üyelerinin müdahale edeceğini düşündüklerini lisana getiren Destegir şunları kaydetti:
“İlk başta kimse eşi olmadan sokağa çıkamadı. Ama ondan sonrasında gördük ki bir müdahale kelam konusu değil. Kimseye niye tek başınıza dışarıdasınız demediler. Hatta şunu söyleyebilirim ki onların (Taliban) gelmesiyle kimi şeyler düzeldi. Artık kimse rüşvet alamıyor. Torpille işe girme periyodu son buldu. Güvenlik hakim oldu. Bu açılardan epeyce âlâ oldu. Taliban’ın kaygısıyla ne rüşvet alabiliyorlar ne de hırsızlık oluyor.”
“KIZLARIN OKUMA VE ÇALIŞMALARINA MÜSAADE VERSİNLER”
Hukuk fakültesi 4’üncü sınıf öğrencisi, 23 yaşındaki Melike ise Taliban idaresinin gelmesi daha sonrasında bayanların durumunun kötüleştiğini belirterek, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“Şu an bayanların durumu uygun değil. Evvelce bayanlar okula ve işe gidebiliyorlardı. Kızların okulları başlamadı, işe müsaade vermiyorlar. Bayanlar bu konularda telaşlı. Durumumuzun uygun olmadığını söyleyebilirim. Beklentimiz, kızların okuma ve çalışmalarına müsaade vermeleri zira bayan ve erkekler eşit haklara sahip.”
“TALİBAN, BAYANLARA HAKLARINI VERMELİ”
Kabil’de lise öğrencisi, 16 yaşındaki Uranga Mayar da Taliban’ın kızların okula gitmeleri ve iş hayatıyla ilgili getirdiği sınırlamalardan şikayetçi.
Taliban’ın gelmesiyle 6. sınıftan daha sonra kızların okula gitmesine müsaade verilmediğini hatırlatan Mayar, “Bizim geleceğimiz muhakkak değil. Bir toplumun tek isteği yalnızca güvenlik değildir. Biz Taliban’dan okula gitmeyi ve çalışmayı istiyoruz. Kimi bayanlar var ki konutta tek çalışan olarak konuta ekmek getirirdi, artık onlar çalışamıyor.” dedi.
Mayar, Taliban idaresinden talepleriyle ilgili şunları kaydetti:
“Bizim Taliban’dan beklentimiz eğitim ve çalışmaya müsaade vermesi, eğitim ve iktisat alanında gelişmeler sağlaması ve bayanlara haklarını vermesi.”
“TALİBAN’DAN KÖTÜLÜK GÖRMEDİK, KÂFİ Kİ SAVAŞ OLMASIN”
Verdek kentine bağlı Çek ilçesinde yaşayan 18 yaşındaki Sayda ise bölgelerinin uzun vakittir Taliban denetiminde olduğunu ve rastgele bir meseleyle karşılaşmadıklarını söylemiş oldu.
Sayda, “Biz Taliban’dan mutluyuz. esasen evvelce de biz onların hakim olduğu bölgede yaşıyorduk. Bizce hiç bir meşakkati yok.” dedi.
Kendi bölgelerinde Taliban’ın kızların okumalarına müsaade vermediğini belirten Sayda, bu niçinle 3. sınıfa kadar okuyabildiğini tabir etti.
“Taliban’dan beklentiniz nedir?” sorusunu Sayda, “Özel bir beklentim yok. Biz onlardan bir kötülük görmedik. Bizim isteğimiz ülkemizde savaş olmasın, diğer bir beklentimiz yok.” dedi.