Joe Biden ve Boris Johnson G7 öncesi yüz yüze görüştü
ABD Lideri Joe Biden, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile dış siyaset bahislerinin yanı sıra Avrupa Birliği (AB) ile İngiltere içinde probleme yol açan Brexit Muahedesi’nin kesimi olan Kuzey İrlanda Protokolü’nün uygulanmasıyla ilgili sorunu ele aldı.
İkili içindeki görüşme, G7 Doruğu’nun yapıldığı tatil beldesi Cornwall’da gerçekleştirildi.
Başbakanlıktan yapılan açıklamaya göre, toplantıda ikili bağlantıların yanı sıra Afganistan, Çin, İran ve Rusya dahil olmak üzere bir dizi dış siyaset konusu ele alındı.
Önderler, 1941’de İngiltere Başbakanı Winston Churchill ve ABD Lider Franklin D. Roosevelt’in savaş daha sonrası dünya için gayelerini belirledikleri Atlantik Bildirisi’nin güncellenmesi üzerinde de mutabık kaldı.
Johnson ve Biden, iki ülke içindeki iş birliğini, İngiltere-ABD Özgür Ticaret Mutabakatı’na gerçek ilerletme konusunda anlaştı.
KUZEY İRLANDA GÖRÜŞÜLDÜ
İki önder, Belfast (Hayırlı Cuma) Mutabakatı’na ve barış sürecinin kazanımlarını muhafazaya olan bağlılıklarını bir dahaledi.
Johnson ve Biden, hem İngiltere birebir vakitte AB’nin bir arada çalışma ve Kuzey İrlanda, Büyük Britanya ve İrlanda Cumhuriyeti içinde hür ticarete müsaade vermek için pragmatik tahliller bulma sorumlulukları olduğu konusunda anlaştı.
ATLANTİK BİLDİRİSİ GÜNCELLENDİ
Başbakanlıktan yapılan öbür açıklamada da demokrasi ve hür ticareti teşvik eden, Birleşmiş Milletler ile NATO’nun kurulmasına yol açan yepyeni Atlantik Bildirisi’ne siber hücumlarla çaba etmek, iklim değişikliği konusunda ivedilikle harekete geçmek ve biyolojik çeşitliliği muhafazanın da eklendiği tabir edildi.
Görüşme daha sonrası gazetecilere açıklamalarda bulunan İngiltere Başbakanı Johnson, epeyce çeşitli hususları ele aldıklarını belirterek, “Biden idaresini ve Joe Biden’ı dinlemek olağanüstüydü. Zira güvenlikten NATO ve iklim değişikliğine kadar bizimle birlikte yapmak istedikleri epeyce şey var.” dedi.
“BİDEN BASKI YAPMADI”
Johnson, Biden’ın Kuzey İrlanda Protokolü’nün uygulanması konusunda rastgele bir baskı yapıp yapmadığına ait bir soru üzerine ise “Hayır, yapmadı. Ancak şunu söyleyebilirim; ABD, İngiltere ve AB’nin katiyen yapmak istediği tek bir şey var, o da Güzel Cuma Mutabakatı’nı desteklemek ve barış sürecinin istikrarını devam ettirdiğimizden emin olmak. Bu mutlak bir ortak hissede. Bunu yapabileceğimiz konusunda optimistim.” diye konuştu.
Tahlil bulma ve İyi Cuma Mutabakatı’nı destekleme konusunda tam bir ahenk olduğunu kaydeden Johnson, “Şimdi yapmamız gereken şey, yeni düzenlemelerde dengeyi gerçek ayarlamak.” sözünü kullandı.
BİDEN UYARMIŞTI
Times gazetesi, İrlanda kökenli olan Biden’ın İngiltere’nin tavrından rahatsız olduğu ve görüşme öncesi “fevkalade bir adım” atarak ABD’nin Londra’daki en kıdemli diplomatı Yael Lempert’ten İngiltere’nin Brexit Bakanı David Frost’a resmi bir protesto vermesini istediğini yazmıştı.
Haberde, 3 Haziran’da gerçekleşen toplantıda, ABD maslahatgüzarı Lempert’in, İngiltere’nin AB’yle içinde sıkıntıya niye olan Kuzey İrlanda Protokolü’nün uygulanmasıyla ilgili durumu alevlendirdiğini söylemiş olduği kaydedilmişti.
UYUŞMAZLIĞA niye OLAN PROTOKOL
Brexit mutabakatının bir modülü olan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık’ın modülü olan Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti içindeki ticareti düzenliyor.
Protokole bakılırsa Brexit’e karşın Kuzey İrlanda, AB’nin gümrük birliği kurallarına tabi olmaya devam ediyor. Birleşik Krallık’ın geri kalanıyla ticareti ise Kuzey İrlanda limanlarında gümrüğe tabi tutuluyor.
Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle birlik yanlısı Protestanlar içindeki savaşı bitmiş olduren İyi Cuma Mutabakatı gereği, denetimlerin yapılabildiği fiziki bir kara hududu oluşturulamıyor. Bu yüzden denetimlerin lakin denizde yapılması kararlaştırılsa da uygulanmasında problemler yaşanıyor.
Protokolün ticarete ziyan verdiğini ve Kuzey İrlanda’nın Birleşik Krallık’taki pozisyonunu tehdit ettiğini savunan Protestanların protokole karşı mart ve nisan aylarında şovlarda otobüs ve araçlar ateşe verilmişti. Protestoların ayrıyeten Katoliklerle çatışmaları bir daha başlatmasından tasa edilmişti.
Sorunun tahlili için AB ile İngiltere içinde yapılan görüşmeler dün bir mutabakata varamadan sonlandırılmıştı.
İRLANDA SORUNU
İngiliz imparatorluğunun birinci sömürgesi İrlanda adasından İngiltere’nin elinde kalan kısmı teşkil eden Kuzey İrlanda, 1960’lı senelerdan 1998’e kadar Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle birlik yanlısı Protestanlar içindeki çatışmalara ve terör olaylarına sahne olmuştu. 40 yıla yayılan ve “Sorunlar” diye anılan senelerda terör olaylarında 3 bin 500 kişi ömrünü kaybetmişti.
Ada lakin 1998’de imzalanan İyi Cuma Muahedesi ile sükunete kavuşurken, Kuzey İrlanda’da çatışan tarafların iştirakine dayalı bir bölgesel idare kurulması üzerinde anlaşılmıştı.
Belfast Mutabakatı olarak da bilinen metinler, Kuzey İrlanda’da bugün yürürlükte olan bölgesel idarenin temelini oluşturuyor.
Barış mutabakatının üzerinden geçen 20 yılı aşkın müddete rağmen, bölge halkı içinde inanç tam olarak tesis edilebilmiş değil.
ABD Lideri Joe Biden, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile dış siyaset bahislerinin yanı sıra Avrupa Birliği (AB) ile İngiltere içinde probleme yol açan Brexit Muahedesi’nin kesimi olan Kuzey İrlanda Protokolü’nün uygulanmasıyla ilgili sorunu ele aldı.
İkili içindeki görüşme, G7 Doruğu’nun yapıldığı tatil beldesi Cornwall’da gerçekleştirildi.
Başbakanlıktan yapılan açıklamaya göre, toplantıda ikili bağlantıların yanı sıra Afganistan, Çin, İran ve Rusya dahil olmak üzere bir dizi dış siyaset konusu ele alındı.
Önderler, 1941’de İngiltere Başbakanı Winston Churchill ve ABD Lider Franklin D. Roosevelt’in savaş daha sonrası dünya için gayelerini belirledikleri Atlantik Bildirisi’nin güncellenmesi üzerinde de mutabık kaldı.
Johnson ve Biden, iki ülke içindeki iş birliğini, İngiltere-ABD Özgür Ticaret Mutabakatı’na gerçek ilerletme konusunda anlaştı.
KUZEY İRLANDA GÖRÜŞÜLDÜ
İki önder, Belfast (Hayırlı Cuma) Mutabakatı’na ve barış sürecinin kazanımlarını muhafazaya olan bağlılıklarını bir dahaledi.
Johnson ve Biden, hem İngiltere birebir vakitte AB’nin bir arada çalışma ve Kuzey İrlanda, Büyük Britanya ve İrlanda Cumhuriyeti içinde hür ticarete müsaade vermek için pragmatik tahliller bulma sorumlulukları olduğu konusunda anlaştı.
ATLANTİK BİLDİRİSİ GÜNCELLENDİ
Başbakanlıktan yapılan öbür açıklamada da demokrasi ve hür ticareti teşvik eden, Birleşmiş Milletler ile NATO’nun kurulmasına yol açan yepyeni Atlantik Bildirisi’ne siber hücumlarla çaba etmek, iklim değişikliği konusunda ivedilikle harekete geçmek ve biyolojik çeşitliliği muhafazanın da eklendiği tabir edildi.
Görüşme daha sonrası gazetecilere açıklamalarda bulunan İngiltere Başbakanı Johnson, epeyce çeşitli hususları ele aldıklarını belirterek, “Biden idaresini ve Joe Biden’ı dinlemek olağanüstüydü. Zira güvenlikten NATO ve iklim değişikliğine kadar bizimle birlikte yapmak istedikleri epeyce şey var.” dedi.
“BİDEN BASKI YAPMADI”
Johnson, Biden’ın Kuzey İrlanda Protokolü’nün uygulanması konusunda rastgele bir baskı yapıp yapmadığına ait bir soru üzerine ise “Hayır, yapmadı. Ancak şunu söyleyebilirim; ABD, İngiltere ve AB’nin katiyen yapmak istediği tek bir şey var, o da Güzel Cuma Mutabakatı’nı desteklemek ve barış sürecinin istikrarını devam ettirdiğimizden emin olmak. Bu mutlak bir ortak hissede. Bunu yapabileceğimiz konusunda optimistim.” diye konuştu.
Tahlil bulma ve İyi Cuma Mutabakatı’nı destekleme konusunda tam bir ahenk olduğunu kaydeden Johnson, “Şimdi yapmamız gereken şey, yeni düzenlemelerde dengeyi gerçek ayarlamak.” sözünü kullandı.
BİDEN UYARMIŞTI
Times gazetesi, İrlanda kökenli olan Biden’ın İngiltere’nin tavrından rahatsız olduğu ve görüşme öncesi “fevkalade bir adım” atarak ABD’nin Londra’daki en kıdemli diplomatı Yael Lempert’ten İngiltere’nin Brexit Bakanı David Frost’a resmi bir protesto vermesini istediğini yazmıştı.
Haberde, 3 Haziran’da gerçekleşen toplantıda, ABD maslahatgüzarı Lempert’in, İngiltere’nin AB’yle içinde sıkıntıya niye olan Kuzey İrlanda Protokolü’nün uygulanmasıyla ilgili durumu alevlendirdiğini söylemiş olduği kaydedilmişti.
UYUŞMAZLIĞA niye OLAN PROTOKOL
Brexit mutabakatının bir modülü olan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık’ın modülü olan Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti içindeki ticareti düzenliyor.
Protokole bakılırsa Brexit’e karşın Kuzey İrlanda, AB’nin gümrük birliği kurallarına tabi olmaya devam ediyor. Birleşik Krallık’ın geri kalanıyla ticareti ise Kuzey İrlanda limanlarında gümrüğe tabi tutuluyor.
Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle birlik yanlısı Protestanlar içindeki savaşı bitmiş olduren İyi Cuma Mutabakatı gereği, denetimlerin yapılabildiği fiziki bir kara hududu oluşturulamıyor. Bu yüzden denetimlerin lakin denizde yapılması kararlaştırılsa da uygulanmasında problemler yaşanıyor.
Protokolün ticarete ziyan verdiğini ve Kuzey İrlanda’nın Birleşik Krallık’taki pozisyonunu tehdit ettiğini savunan Protestanların protokole karşı mart ve nisan aylarında şovlarda otobüs ve araçlar ateşe verilmişti. Protestoların ayrıyeten Katoliklerle çatışmaları bir daha başlatmasından tasa edilmişti.
Sorunun tahlili için AB ile İngiltere içinde yapılan görüşmeler dün bir mutabakata varamadan sonlandırılmıştı.
İRLANDA SORUNU
İngiliz imparatorluğunun birinci sömürgesi İrlanda adasından İngiltere’nin elinde kalan kısmı teşkil eden Kuzey İrlanda, 1960’lı senelerdan 1998’e kadar Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle birlik yanlısı Protestanlar içindeki çatışmalara ve terör olaylarına sahne olmuştu. 40 yıla yayılan ve “Sorunlar” diye anılan senelerda terör olaylarında 3 bin 500 kişi ömrünü kaybetmişti.
Ada lakin 1998’de imzalanan İyi Cuma Muahedesi ile sükunete kavuşurken, Kuzey İrlanda’da çatışan tarafların iştirakine dayalı bir bölgesel idare kurulması üzerinde anlaşılmıştı.
Belfast Mutabakatı olarak da bilinen metinler, Kuzey İrlanda’da bugün yürürlükte olan bölgesel idarenin temelini oluşturuyor.
Barış mutabakatının üzerinden geçen 20 yılı aşkın müddete rağmen, bölge halkı içinde inanç tam olarak tesis edilebilmiş değil.