Rusya-Ukrayna krizinde tarafların askeri hareketleri tamamlandı
ABD ve kimi Batılı ülkelerin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal hazırlığında olduğuna yönelik argümanları, Rusya’nın kelam konusu tezleri reddetmesine karşın bölgede artırdığı askeri hareketlilik, gözlerin yeniden Donbas’a çevrilmesine yol açtı.
Başta ABD ve İngiltere olmak üzere kimi Batılı ülkelerin Ukrayna’ya yönelik askeri sevkiyatlarını artırması, Rusya’nın telaffuzlarını sertleşmesiyle giderek tırmanan gerginlik, tarafların hangi bölgede ne kadar askeri varlığının bulunduğu sorusunu gündeme getirdi.
RUSYA’NIN UKRAYNA ETRAFINDAKİ ASKERİ FAALİYETLERİ ARTTI
Rus kuvvetlerinin 2014’teki ayaklanmanın birinci günlerinden beri Donbas’ta bulunduğuna dair güçlü emareler olduğu belirtilse de Rusya, bölgedeki varlığını inkar etmeye devam ediyor.
Rus yetkililer, Donbas’taki krizin Ukrayna’nın iç savaşı olduğunu ve bölgede konuşlanmış askeri olmadığını savunuyor.
YIĞINAK YAPILDIĞINA YÖNELİK ARGÜMANLAR
ABD’li ve Ukraynalı yetkililer, Rusya’nın Ukrayna sonuna yaklaşık 110 bin asker konuşlandırdığını tez ederken; Rus yetkililer, Ukrayna hududunda askeri yığınak yapıldığına yönelik savları doğrulamıyor.
Lakin Rus ordusunun tatbikatlar nedeni öne sürülerek Ukrayna’nın doğu hududunda, kuzeyde Belarus’ta ve Karadeniz’de son aylardaki askeri faaliyetlerini artırması dikkati çekiyor.
RUS ORDUSUNU HAREKETE GEÇİREN OLAY
ABD’nin NATO Mukabele Gücünün etkin hale getirilmesi durumunda takviye sağlamak üzere 8 bin 500 askeri teyakkuza geçirmesi üzerine Rus ordusu da harekete geçti.
Rusya Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, ülkenin Ukrayna sonunu da içine alan Güney Askeri Bölgesi’nde yaklaşık 6 bin askerin katıldığı askeri tatbikat başlatmış olduğunı duyurdu.
Açıklamada, tatbikatların savaş uçakları, uçaksavar sistemleri, Karadeniz ve Hazar Denizi filolarından gemilerle muharebe atış tatbikatlarını içerdiği bildirildi.
DENİZLERDE ASKERİ HAREKETLİLİK
Ukrayna’nın kuzey komşusu Belarus’ta Rusya’nın da katılacağı 10 Şubat’ta başlayacak “Müttefik Kararlılığı-2022” tatbikatı kapsamında ise hayli sayıda Rus askeri ögesi bölgeye naklediliyor.
Rus tarafınca yapılan resmi açıklamalara bakılırsa, Belarus’a bugüne kadar iki S-400 hava savunma sistemi, Su-35 savaş uçakları, Pantsir-S hava savunma füze sistemleri gönderildi.
Rusya Savunma Bakanlığından 20 Ocak’ta yapılan açıklamada, Rus donanmasının ocak ve şubat aylarında “sorumlu” olduğu tüm bölgelerde, seri askeri tatbikatlar gerçekleştireceğini bildirmesi, askeri faaliyetlerin denizlerde de artacağını gösterdi.
UKRAYNA ORDUSU 120 BİN ASKER SEVK ETTİ
Rusya Savunma Bakanlığı, 20 savaş gemisinin askeri tatbikat için Baltık Denizi’ne, 20’den çok savaş gemisinin ise Karadeniz’e girdiğini duyurdu.
Ukrayna ordusunun ise Donbas temas çizgisi yakınına hakikat 120 bin asker ve askeri teçhizatı sevk ettiği belirtiliyor.
ABD VE MÜTTEFİKLERİNİN UKRAYNA’YA SİLAH SEVKİYATLARI SIKLAŞTI
Geçen yıl Ukrayna’ya 650 milyon dolardan fazla güvenlik yardımı sağladığını duyuran ABD, 2014’ten itibaren bu alanda yapılan yardımların 2,7 milyar doları geçtiğini bildirdi.
Son olarak 22 Ocak’ta Ukrayna’ya 90 ton silah ve mühimmat yardımı gönderen ABD idaresinin, Ukrayna’ya son senelerda verdiği silahlar içinde Javelin tanksavar füzeleri, kıyı devriye botları, askeri araçlar, keskin nişancı tüfekleri, keşif droneları, radar sistemleri, gece görüş ve radyo ekipmanları bulunuyor.
LETONYA, LİTVANYA VE ESTONYA’DAN SİLAH DAYANAĞI
ABD idaresi, Letonya, Litvanya ve Estonya’ya ellerindeki ABD menşeli silahları Ukrayna’ya takviye hedefiyle göndermelerine de müsaade verdi.
Bu kapsamda Estonya’nın Javelin, Litvanya ve Letonya’nın ise Stinger füzeleri sevk edeceği belirtildi.
İNGİLİZLER EĞİTİM VERECEK
Ukrayna’ya yönelik son devirdeki en büyük silah sevkiyatlarından birisini ise İngiltere, yaklaşık 2 bin yavaşça anti-tank savunma silah sistemi tedarik ederek gerçekleştirdi.
İngiltere, az sayıda İngiliz işçinin de Ukrayna’da kalarak eğitim vereceklerini duyurdu.
DONBAS, GÜÇLÜ KÖMÜR MADENLERİYLE DİKKAT ÇEKİYOR
Donetsk ve Lugansk bölgelerinden oluşan Donbas, bilhassa varlıklı kömür madenleriyle dikkati çekiyor.
Bölgeden Rusya’ya kadar uzanan geniş kömür alanı, 10 milyar tonun üzerinde iddia edilen rezervle “Avrupa’nın en büyük 4’üncü kömür madeni” konumunda…
VLADİMİR PUTİN, 15 KASIM’DA İMZALADI
Rusya yanlısı ayrılıkçılarla çatışmalar başlamadan evvel bölge iktisadı, Ukrayna’nın toplam gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 20’sini, ülkenin toplam ihracatının da yüzde 20’sini oluşturuyordu.
Ukrayna’da kömür üretimi 2013’te 84 milyon seviyesinde gerçekleşirken, 2014’te Rusya yanlısı ayrılıkçıların kelamda bağımsızlıklarını ilan etmesindilk evvel ülkedeki kömürün yüzde 75’i Donetsk ve Lugansk’ta üretiliyordu.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, 15 Kasım’da Donbas’ta üretilen mamüllerin, Rusya pazarında Rus eserleriyle denk statüye sahip olmasını önnazarann bir kararnameye imza atmıştı.
UKRAYNA’DAN KARARNAMEYE SERT REAKSİYON
Ukrayna’nın sert reaksiyon gösterdiği kararname, bilhassa bölgedeki kömür ve metalürji mamüllerinin Rusya tarafınca daha kolay ithal edilmesini sağlayacak.
Putin tarafınca 2018’de imzalanan bir diğer kararnameyle, Donbas bölgesinde yaşayanların pasaport, doğum-ölüm üzere çeşitli dokümanlarının Rusya’da kabul edilmesine karar verilmişti.
DONBAS’A ASKERİ ALANDA DAYANAK
Rusya, Donbas bölgesine yönelik ekonomik ve toplumsal içerikle takviyelerin yanı sıra askeri alanda da takviye tezlerinin adresi olmuştu.
Stockholm Milletlerarası Barış Araştırmaları Enstitüsünce (SIPRI) yayımlanan çeşitli raporlarda da Rusya’nın Donbas’a tanklar, uçaksavar füzeleri ve tanksavar silahları tedarik ettiği öne sürülmüştü.
KRİZİN TARİHÇESİ VE TARAFLAR NE İSTİYOR?
Ukrayna’da iktidarda bulunan ve Rusya yanlısı olduğu bilinen Viktor Yanukoviç’in 2013’te Avrupa Birliği Paydaşlık Anlaşması’nı askıya almasıyla ülkede başlayan kriz, “meydan olayları” olarak bilinen şiddetli protestolarla 2014’te de devam etti.
Protestoların şiddetinin artmasıyla Yanukoviç Rusya’ya kaçarken, Ukrayna’nın süreksiz bir hükümet ve hazırlıksız bir orduya sahip olmasını fırsat bilen Rusya, Mart 2014’te Kırım’ı yasa dışı bir biçimde ilhak etti.
YASA DIŞI İDARELER YAKLAŞIK 8 YILDIR SÜRÜYOR
Kırım’daki kriz kısa müddette Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesine sıçrarken, buradaki Rusya yanlısı ayrılıkçılar kelamda devletlerini ilan etti. “Donbas” denilen bölgede, Rusya yanlılarının yasa dışı idareleri yaklaşık 8 yıldır sürüyor.
Rus yanlısı ayrılıkçılarla Kiev idaresi içinde devam eden çatışmaları durdurmak için 2014 ve 2015’te Minsk Mutabakatları imzalandı.
BÖLGEDEKİ SİLAHLARINI ÇEKECEKTİ ANCAK…
Mutabakatlara nazaran, bölgede ateşkes sağlanacak, esir takası yapılacak, Kiev idaresi merkezi gücünü azaltarak mahallî idarelerin yetkilerini artıracak ve Donbas’a özel statü sağlayacak anayasa değişikliği yapacaktı.
Rus yanlısı ayrılıkçılar ise Ukrayna-Rusya hududunun denetimini devlete geri verecek, bölgedeki silahlarını çekecekti.
Lakin bugüne kadar iki tarafın karşılıklı birbirini ateşkesi ihlal ettiğini suçlamasıyla muahedeler yürürlüğe konmadı.
RUSYA’DAN ABD VE NATO’YA: KÖRÜKLÜYORSUNUZ
Rusya, Ukrayna’nın NATO’ya girmesini ve NATO’nun Rusya sonlarında daha fazla genişlemesini “kırmızı çizgi” olarak tanımlarken; ABD ve NATO’yu, Ukrayna’ya silah sevkiyatları yaparak tansiyonu körüklemekle suçluyor.
Ukrayna ise 2020’de “NATO genişletilmiş fırsatlar partneri” statüsünü almıştı.
Toprak bütünlüğünü sağlamak isteyen Kiev, bu sorunun tahlili için de bir an evvel NATO Üyelik Hareket Planı almak ve üyelik görüşmelerini başlatmak istiyor.
ABD ve kimi Batılı ülkelerin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal hazırlığında olduğuna yönelik argümanları, Rusya’nın kelam konusu tezleri reddetmesine karşın bölgede artırdığı askeri hareketlilik, gözlerin yeniden Donbas’a çevrilmesine yol açtı.
Başta ABD ve İngiltere olmak üzere kimi Batılı ülkelerin Ukrayna’ya yönelik askeri sevkiyatlarını artırması, Rusya’nın telaffuzlarını sertleşmesiyle giderek tırmanan gerginlik, tarafların hangi bölgede ne kadar askeri varlığının bulunduğu sorusunu gündeme getirdi.
RUSYA’NIN UKRAYNA ETRAFINDAKİ ASKERİ FAALİYETLERİ ARTTI
Rus kuvvetlerinin 2014’teki ayaklanmanın birinci günlerinden beri Donbas’ta bulunduğuna dair güçlü emareler olduğu belirtilse de Rusya, bölgedeki varlığını inkar etmeye devam ediyor.
Rus yetkililer, Donbas’taki krizin Ukrayna’nın iç savaşı olduğunu ve bölgede konuşlanmış askeri olmadığını savunuyor.
YIĞINAK YAPILDIĞINA YÖNELİK ARGÜMANLAR
ABD’li ve Ukraynalı yetkililer, Rusya’nın Ukrayna sonuna yaklaşık 110 bin asker konuşlandırdığını tez ederken; Rus yetkililer, Ukrayna hududunda askeri yığınak yapıldığına yönelik savları doğrulamıyor.
Lakin Rus ordusunun tatbikatlar nedeni öne sürülerek Ukrayna’nın doğu hududunda, kuzeyde Belarus’ta ve Karadeniz’de son aylardaki askeri faaliyetlerini artırması dikkati çekiyor.
RUS ORDUSUNU HAREKETE GEÇİREN OLAY
ABD’nin NATO Mukabele Gücünün etkin hale getirilmesi durumunda takviye sağlamak üzere 8 bin 500 askeri teyakkuza geçirmesi üzerine Rus ordusu da harekete geçti.
Rusya Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, ülkenin Ukrayna sonunu da içine alan Güney Askeri Bölgesi’nde yaklaşık 6 bin askerin katıldığı askeri tatbikat başlatmış olduğunı duyurdu.
Açıklamada, tatbikatların savaş uçakları, uçaksavar sistemleri, Karadeniz ve Hazar Denizi filolarından gemilerle muharebe atış tatbikatlarını içerdiği bildirildi.
DENİZLERDE ASKERİ HAREKETLİLİK
Ukrayna’nın kuzey komşusu Belarus’ta Rusya’nın da katılacağı 10 Şubat’ta başlayacak “Müttefik Kararlılığı-2022” tatbikatı kapsamında ise hayli sayıda Rus askeri ögesi bölgeye naklediliyor.
Rus tarafınca yapılan resmi açıklamalara bakılırsa, Belarus’a bugüne kadar iki S-400 hava savunma sistemi, Su-35 savaş uçakları, Pantsir-S hava savunma füze sistemleri gönderildi.
Rusya Savunma Bakanlığından 20 Ocak’ta yapılan açıklamada, Rus donanmasının ocak ve şubat aylarında “sorumlu” olduğu tüm bölgelerde, seri askeri tatbikatlar gerçekleştireceğini bildirmesi, askeri faaliyetlerin denizlerde de artacağını gösterdi.
UKRAYNA ORDUSU 120 BİN ASKER SEVK ETTİ
Rusya Savunma Bakanlığı, 20 savaş gemisinin askeri tatbikat için Baltık Denizi’ne, 20’den çok savaş gemisinin ise Karadeniz’e girdiğini duyurdu.
Ukrayna ordusunun ise Donbas temas çizgisi yakınına hakikat 120 bin asker ve askeri teçhizatı sevk ettiği belirtiliyor.
ABD VE MÜTTEFİKLERİNİN UKRAYNA’YA SİLAH SEVKİYATLARI SIKLAŞTI
Geçen yıl Ukrayna’ya 650 milyon dolardan fazla güvenlik yardımı sağladığını duyuran ABD, 2014’ten itibaren bu alanda yapılan yardımların 2,7 milyar doları geçtiğini bildirdi.
Son olarak 22 Ocak’ta Ukrayna’ya 90 ton silah ve mühimmat yardımı gönderen ABD idaresinin, Ukrayna’ya son senelerda verdiği silahlar içinde Javelin tanksavar füzeleri, kıyı devriye botları, askeri araçlar, keskin nişancı tüfekleri, keşif droneları, radar sistemleri, gece görüş ve radyo ekipmanları bulunuyor.
LETONYA, LİTVANYA VE ESTONYA’DAN SİLAH DAYANAĞI
ABD idaresi, Letonya, Litvanya ve Estonya’ya ellerindeki ABD menşeli silahları Ukrayna’ya takviye hedefiyle göndermelerine de müsaade verdi.
Bu kapsamda Estonya’nın Javelin, Litvanya ve Letonya’nın ise Stinger füzeleri sevk edeceği belirtildi.
İNGİLİZLER EĞİTİM VERECEK
Ukrayna’ya yönelik son devirdeki en büyük silah sevkiyatlarından birisini ise İngiltere, yaklaşık 2 bin yavaşça anti-tank savunma silah sistemi tedarik ederek gerçekleştirdi.
İngiltere, az sayıda İngiliz işçinin de Ukrayna’da kalarak eğitim vereceklerini duyurdu.
DONBAS, GÜÇLÜ KÖMÜR MADENLERİYLE DİKKAT ÇEKİYOR
Donetsk ve Lugansk bölgelerinden oluşan Donbas, bilhassa varlıklı kömür madenleriyle dikkati çekiyor.
Bölgeden Rusya’ya kadar uzanan geniş kömür alanı, 10 milyar tonun üzerinde iddia edilen rezervle “Avrupa’nın en büyük 4’üncü kömür madeni” konumunda…
VLADİMİR PUTİN, 15 KASIM’DA İMZALADI
Rusya yanlısı ayrılıkçılarla çatışmalar başlamadan evvel bölge iktisadı, Ukrayna’nın toplam gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 20’sini, ülkenin toplam ihracatının da yüzde 20’sini oluşturuyordu.
Ukrayna’da kömür üretimi 2013’te 84 milyon seviyesinde gerçekleşirken, 2014’te Rusya yanlısı ayrılıkçıların kelamda bağımsızlıklarını ilan etmesindilk evvel ülkedeki kömürün yüzde 75’i Donetsk ve Lugansk’ta üretiliyordu.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, 15 Kasım’da Donbas’ta üretilen mamüllerin, Rusya pazarında Rus eserleriyle denk statüye sahip olmasını önnazarann bir kararnameye imza atmıştı.
UKRAYNA’DAN KARARNAMEYE SERT REAKSİYON
Ukrayna’nın sert reaksiyon gösterdiği kararname, bilhassa bölgedeki kömür ve metalürji mamüllerinin Rusya tarafınca daha kolay ithal edilmesini sağlayacak.
Putin tarafınca 2018’de imzalanan bir diğer kararnameyle, Donbas bölgesinde yaşayanların pasaport, doğum-ölüm üzere çeşitli dokümanlarının Rusya’da kabul edilmesine karar verilmişti.
DONBAS’A ASKERİ ALANDA DAYANAK
Rusya, Donbas bölgesine yönelik ekonomik ve toplumsal içerikle takviyelerin yanı sıra askeri alanda da takviye tezlerinin adresi olmuştu.
Stockholm Milletlerarası Barış Araştırmaları Enstitüsünce (SIPRI) yayımlanan çeşitli raporlarda da Rusya’nın Donbas’a tanklar, uçaksavar füzeleri ve tanksavar silahları tedarik ettiği öne sürülmüştü.
KRİZİN TARİHÇESİ VE TARAFLAR NE İSTİYOR?
Ukrayna’da iktidarda bulunan ve Rusya yanlısı olduğu bilinen Viktor Yanukoviç’in 2013’te Avrupa Birliği Paydaşlık Anlaşması’nı askıya almasıyla ülkede başlayan kriz, “meydan olayları” olarak bilinen şiddetli protestolarla 2014’te de devam etti.
Protestoların şiddetinin artmasıyla Yanukoviç Rusya’ya kaçarken, Ukrayna’nın süreksiz bir hükümet ve hazırlıksız bir orduya sahip olmasını fırsat bilen Rusya, Mart 2014’te Kırım’ı yasa dışı bir biçimde ilhak etti.
YASA DIŞI İDARELER YAKLAŞIK 8 YILDIR SÜRÜYOR
Kırım’daki kriz kısa müddette Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesine sıçrarken, buradaki Rusya yanlısı ayrılıkçılar kelamda devletlerini ilan etti. “Donbas” denilen bölgede, Rusya yanlılarının yasa dışı idareleri yaklaşık 8 yıldır sürüyor.
Rus yanlısı ayrılıkçılarla Kiev idaresi içinde devam eden çatışmaları durdurmak için 2014 ve 2015’te Minsk Mutabakatları imzalandı.
BÖLGEDEKİ SİLAHLARINI ÇEKECEKTİ ANCAK…
Mutabakatlara nazaran, bölgede ateşkes sağlanacak, esir takası yapılacak, Kiev idaresi merkezi gücünü azaltarak mahallî idarelerin yetkilerini artıracak ve Donbas’a özel statü sağlayacak anayasa değişikliği yapacaktı.
Rus yanlısı ayrılıkçılar ise Ukrayna-Rusya hududunun denetimini devlete geri verecek, bölgedeki silahlarını çekecekti.
Lakin bugüne kadar iki tarafın karşılıklı birbirini ateşkesi ihlal ettiğini suçlamasıyla muahedeler yürürlüğe konmadı.
RUSYA’DAN ABD VE NATO’YA: KÖRÜKLÜYORSUNUZ
Rusya, Ukrayna’nın NATO’ya girmesini ve NATO’nun Rusya sonlarında daha fazla genişlemesini “kırmızı çizgi” olarak tanımlarken; ABD ve NATO’yu, Ukrayna’ya silah sevkiyatları yaparak tansiyonu körüklemekle suçluyor.
Ukrayna ise 2020’de “NATO genişletilmiş fırsatlar partneri” statüsünü almıştı.
Toprak bütünlüğünü sağlamak isteyen Kiev, bu sorunun tahlili için de bir an evvel NATO Üyelik Hareket Planı almak ve üyelik görüşmelerini başlatmak istiyor.